Dorpskerk, Ouderkerk aan den IJssel

Locatiekaart

Breedtegraad 51.935549
Lengtegraad 4.635233
 
Besloten in
Ouderkerk aan den IJssel
 
Locatie bevat

Verhaal

De ontginning van het gebied rond Ouderkerk aan den IJssel begon in de 11e eeuw. In de loop van de 12e eeuw werd een tufstenen kerk gebouwd. Deze kerk werd grotendeels verwoest tijdens de Hoekse en Kabeljauwse twisten tussen 1425 en 1428. Daarna werd op de oude fundering een nieuwe kerk gebouwd, waarbij de overgebleven tufstenen werden hergebruikt bij de bekleding van de muren van het schip. Het eerst werd rond 1430 het koor gebouwd, daarna volgde het schip en ten slotte de toren. De kerk werd gewijd aan de heilige Vincentius. De kerk staat op het kerkeweer, waarop ook een pastorie gebouwd werd. Rond de kerk ontwikkelde zich de oude dorpskern van Ouderkerk aan den IJssel. Rond 1510 wordt de kerk van een zaalkerk tot een kruiskerk vergroot, door het aanbrengen van twee transeptarmen aan de noord- en zuidzijde. In de noorderdwarsarm is een poortje aanwezig van Bentheimerzandsteen uit 1661. In de zuiderdwarsarm is een portaal aanwezig met een fronton met het Wapen van Ouderkerk en een tekst uit Openbaringen. Dit portaal uit 1671 is hier in 1795 geplaatst, nadat het eerst in de (westelijke) toren heeft dienstgedaan.

In 1576 ging de kerk over in protestantse handen. In 1664 liet Lodewijk van Nassau-Beverweerd, een buitenechtelijke zoon van Maurits van Oranje, een grafkelder in de kerk aanleggen, waar zijn vrouw Isabella van Horne werd begraven. Ook zijn kleinzoon Willem Maurits van Nassau-Ouwerkerk ligt hier begraven, met op zijn kist een loden ridderfiguur.

In de jaren tussen 1793 en 1799 werd de kerk "hersteld", waarbij veel zaken verloren gingen. Zo werden diverse wapenborden als oud hout verkocht.In deze periode werd ook een regeling getroffen met de (burgerlijke) gemeente over de verdeling van de goederen. Vanaf deze tijd is de toren in het bezit van de gemeente. Deze toren heeft drie geledingen en is voorzien van een spits. In 1822 moest, vanwege de gebrekkige reparatie aan het eind van de 18e eeuw, de kerk opnieuw hersteld worden. In 1880 werd gerapporteerd over de monumentale staat van de kerk. Vanwege de eerdere ingrepen werd geadviseerd om de kerk niet op de monumentenlijst te plaatsen.

De kerk werd in de jaren 1963 tot 1969 gerestaureerd. Op 11 september 1973 werd de kerk (alsnog) aangewezen als rijksmonument vanwege de betekenis ervan voor de architectuurhistorie.

Referenties

  1. Gezin van Dirk Aarts Huurman en Lijsbeth Cornelisdr van Ardenne
    1. Lijsbeth Cornelisdr van Ardenne
    2. Dirk Aarts Huurman
  2. Dirk Aarts Huurman (29 mei 1707)
  3. Lijsbeth Cornelisdr van Ardenne (29 mei 1707)
  4. Gezin van Cornelis Jacobs Weggeman en Maria Pieterse Stolck
    1. Maria Pieterse Stolck
    2. Cornelis Jacobs Weggeman
  5. Maria Pieterse Stolck (11 nov 1708)
  6. Cornelis Jacobs Weggeman (11 nov 1708)
  7. Jacob Cornelis Weggeman (25 feb 1711)
  8. Cornelia Huurman (19 okt 1721)
  9. Aart Weggeman (29 aug 1723)
  10. Jan Weggeman (8 jul 1725)
  11. Jacob Cornelis Weggeman (10 feb 1737)
  12. Gezin van Jacob Cornelis Weggeman en Jorijntje Pieterse van Herk
    1. Jacob Cornelis Weggeman
  13. Gerrit Arisz Koogje (6 apr 1738)
  14. Pieter Cente Jongebreur (25 mei 1739)
  15. Cornelia Huurman (23 feb 1744)
  16. Gezin van Arie van Dijk en Cornelia Huurman
    1. Cornelia Huurman
  17. Gezin van Claas Diestenburgh en Cornelia Huurman
    1. Cornelia Huurman
  18. Cornelia Huurman (14 aug 1746)
  19. Willem Ariens Jongebreur (6 dec 1750)
  20. Gezin van Willem Ariens Jongebreur en Pieternella Timmer
    1. Willem Ariens Jongebreur
  21. Cornelia Huurman (27 dec 1750)
  22. Aart Weggeman (27 dec 1750)
  23. Gezin van Aart Weggeman en Cornelia Huurman
    1. Aart Weggeman
    2. Cornelia Huurman
  24. Adriaantje Cornelisdr de Jong (5 okt 1755)
  25. Adriana Jongebreur (27 feb 1757)
  26. Adriaantje Cornelisdr de Jong (27 feb 1757)
  27. Dirk Weggeman (1 mei 1757)
  28. Gezin van Pieter Cente Jongebreur en Maria Jacobs Weggeman
    1. Pieter Cente Jongebreur
    2. Maria Jacobs Weggeman
  29. Maria Jacobs Weggeman (16 mrt 1760)
  30. Pieter Cente Jongebreur (16 mrt 1760)
  31. Adriaantje Cornelisdr de Jong (13 apr 1760)
  32. Arie Jongebreur (18 apr 1762)
  33. Gezin van Jan Weggeman en Maria Guldemont
    1. Jan Weggeman
  34. Jan Weggeman (14 aug 1774)
  35. Cornelia Huurman (5 aug 1787)
  36. Gezin van Arie Jongebreur en Aagje Hoogerwaard
    1. Aagje Hoogerwaard
    2. Arie Jongebreur
  37. Aagje Hoogerwaard (20 jul 1788)
  38. Arie Jongebreur (20 jul 1788)
  39. Neeltje Jans den Bouw (30 aug 1789)
  40. Neeltje Jans den Bouw (4 sep 1791)
  41. Neeltje Jans den Bouw (11 jul 1793)
  42. Maria Jongebreur (4 sep 1796)
  43. Jan Weggeman (15 jan 1797)