De Gertrudiskapel, Utrecht

Locatiekaart

Breedtegraad 52.088863142915606
Lengtegraad 5.116307048180184
Parochie De Gertrudiskapel
 
Besloten in
Utrecht
 
Locatie bevat

Verhaal

Achter twee kleine schilderachtige huisjes aan de Mariahoek ligt, nauwelijks vanaf de straat te zien, de schuilkerk van Sinte Gertrudis. Tegenwoordig heeft deze schuilkerk de naam Gertrudiskapel en is hij bereikbaar vanaf het Willemsplantsoen met de ingang naast de kathedrale kerk. De schuilkerk ontstond rond 1640 door het uitbreken van muren en plafonds van een kanunnikenwoning uit het jaar 1240. Deze ruime middeleeuwse woning behoorde aan het kapittel van de grote kerk van de Heilige Maria aan wat nu de Mariaplaats heet. Na partikuliere aankoop door een van de kanunniken, Johannes Wachtelaar, bood de schuilkerk een toevlucht voor katholieken die na de Hervorming niet meer in het openbaar mochten vieren in hun kerken, zoals de Geertekerk.

De Gertrudiskapel diende tot 1914 als kerk. Hoe deze er toen uitzag is te zien op een schilderij van Johannes Steffelaar van 1896. Dit schilderij hangt in de foyer van het congrescentrum. De kerk werd verlaten door de ingebruikneming van de nieuwe kathedrale kerk. In 1928 werd het Oud-Katholiek Museum erin gevestigd, dat in 1968 met andere collecties werd samengevoegd tot het museum Catharijneconvent. Na een periode van gebruik door de parochie en verhuur aan anderen kwam in de jaren tachtig van de 20e eeuw het denkbeeld op om de schuilkerk te gaan restaureren. Dit lukte na veel geld bij elkaar te hebben gesprokkeld en met hulp van Monumentenzorg. In 1992 werd de huidige toestand bereikt en is de kapel onderdeel van het vergader- en congrescentrum In de Driehoek en een Utrechtse bezienswaardigheid van allure.

In 1912 werden de omliggende huizen gesloopt, om ruimte te maken voor de bouw van de Gertrudiskerk.